DDY Yayınları Kuran Ufku İrablı Kuran ve Meali Necla YASDIMAN DDY Yayınları

ÖNSÖZ

Değerli okurlar! Kur’an "Niçin yaşıyoruz ve nasıl hem dünyada hem de ahirette mutlu olabiliriz?” sorusunun cevabını en doğru şekilde veren tek kitaptır. İnsanın kullanma klavuzu, yaşama sevincinin reçetesidir. Her an dimdik ayakta, azimli, gözlerinin feri sönmeyen dinamik canlı, heyecanla dolu bir hayat yaşamak isteyenin rehberidir. Ölümün sadece başka bir hayata geçiş olduğunu fısıldayan, cennete ulaşmak isteyene müjdeler sıralayan, geçici dünyanın sıkıntı ve imtihanlarına gülümseyerek baktırabilen tek eserdir.

Dünyada yücelmek isteyen, ahirette konforlu bir yaşam ve Allah ile buluşmak isteyenin yegane doğru rehberidir. Çünkü o Ahmet’in ya da Mehmet’in kitabı değil alemlerin Rabbinin, en bilgininin eseridir.

Kimliğinin Müslüman olduğunu söyleyip de Kur’an’sız Müslümanlarının kol gezdiği ülkemizin çehresi artık Rabbimizin izniyle değişmektedir.  Her türlü kitabı okuyup da henüz O’nun ayetlerinin hepsini duyamadan kendini ahirette bulanların sayısı çok olsa da giderek azalmaktadır, azalacaktır.

 Kuran’da bildirilen "Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (Zümer, 9) ayetinin verdiği teşvikle Arapça’yı öğrenmek için Rabbimizin her türlü imkanı sunduğu ülkemizde artık mazaretlerin yeri kalmamıştır. Saatlerini kendisine ne dünyada ne ahirette fayda vermeyecek boş şeylerin başında geçirenler hala tatmin olmadıklarının farkına varmakta, aç bıraktığı kalbinin, ruhunun gıdasının Kur’an’da ve onun hayattaki açılımlarını öğrenmekte olduğunu hayretle tesbit etmektedir.

 Bir müslüman için Kur’an en büyük zikir ve onunla meşgul olmak da en büyük ibadetlerden biri değil midir? Kur’an’ı anlayamadan diğer bütün dini kitapları ölçebilmek mümkün müdür? Kur’an gözlüğünü ve bakış açısını takmadan hangi görüş ve tez doğru değerlendirilebilir?

Bugün Müslümanların büyük bir kısmının din adına yanlış ve uydurulmuş bilgi ve değerlerle  yaşaması Kur’an’ı rehberi ve el kitabı yapmamasından kaynaklanmıyor mu? 

Hayatın en mutlu ve anlamlı anları, uğraşların en hayırlısı olan Kur’an metinlerini çözmek ve onların arkasındaki sırları anlamaya çalışarak geçecektir. Zaten o anlaşılmak için indirilmemiş midir?

Ancak Arap olmayan birisinin Kur’an’ı Arapça ve irab bilgisi olmaksızın tam olarak her şeyiyle anlaması imkansızdır. Arapçayı öğrenen biri de hala bazı kelimelerin sıfat mı hal mi vs. hangi dilbilgisine karşılık geldiğinde tereddüt edebilir. Bu da yanlış anlam vermesine yol açar. İşte bu boşluğu karşılamak ve bu boşluğu hissedenlere yardımcı olmak amacıyla bu eseri yayınlamaya karar verdik.

Çalışmalarımız sırasında sözlük, meal ve irab’da çok dikkat etmemize rağmen herhangi bir kusur işlediysek bu kusurdan dolayı Rabbimizden bağışlanma dileriz ve onun merhametine sığınırız. Bu konuda niyetimizin kötü olmadığını, sadece O’nun kitabını ve mesajını anlamaya çalıştığımızı söylemekten başka da mazaretimiz yoktur.

Bundan önce yayınladığımız Kur’an Tahlili adlı 10 ciltlik eserimiz bir müslümanın Kur’an ile ilgili öğrenilmesi gerekli olan sözlük irab meal ve tefsirini içermektedir. Elinizdeki eser de bu 10 cildin tefsiri çıkarılmış ve irabları da kısaltılmış olarak 2 cilde indirilmiş özetidir. Daha ayrıntılı ve açıklamalı i’rab (dilbilgisi) isteyenler bu esere müracaat edebilirler. 

Bu kitabı bir yandan hem lugat, hem meal, hem de i’rab olarak takip ederken, diğer yandan gerek kişisel ve gerekse gruplar oluşturulmak suretiyle, bir disiplin içinde çalışmak mutlaka başarı getirecektir. Bir gün bütün Kur’an beynimde ruhumda olarak öleceğim diye hedef koyanlar Rabbimizin izniyle gayelerine erişeceklerdir. Gayret bizden yardım Allah’tan’dır.

Kitabın Hazırlanma Metodu

Önce tam metin halinde Kur’an ayetinin arapça metnini altında da toplu manasını verdik. Daha sonra o ayetin kelimelerini kendi altında incelemek üzere teker teker ele aldık. Böylece şu aşamaları içeren bir tahlil gerçekleştirmeye çalıştık:

a) "Kelime Manası ve Dilbilgisi Tahlili (İ’rab)” açısından her kelimenin altında önce Türkçe karşılığını onun altında da gramerde neye karşılık geldiğini yazdık. Böylece ayet metinlerinin Arapçalarının ve Türkçe karşılıklarının, kelimelerin anlamlarının ve gramatik yapılarının topluca göz önünde olmasını sağlamaya çalıştık. Genel kabul görmüş Kuran’ın bir sayfasını iki sayfada vermeye gayret ettik. Üçüncü sayfaya da o Kur’an sayfasının sözlüğünü ekledik.

Hem Arapça’yı yeni öğrenenler, hem de Arapçayı bilmelerine rağmen bazı gramer kaidelerini unutmuş bulunanlar için çalışmamızın bu ilk cildinin baş tarafına "Adım Adım Kur’an Dili” adlı eserimizden hazırladığımız bir gramer özeti ekledik. Bu bölümdeki özet bilgiler Kur’an çalışması süresince gerekli olabilecek bilgilerden oluşmaktadır. Bize göre, i’rab olmaksızın, yani dilbilgisi tahlilleri yapılmaksızın ayetler yeterince anlaşılamamaktadır. Bunun için kelimelerin i’rabdaki yeri üzerinde durulmuştur.[1] Kelimelerin gramer ayrıntıları ile ilgilenmeyenlerin ise yalnızca manasını vurgulayan kısma bakmaları yeterlidir. 40-50 kadar ayetin incelenmesinden sonra, bir bilmece çözer gibi giderek ayetlerin çözüldüğü görülecek ve Kur’an artık anlaşılır olmaya başlayacaktır.

Ayetlere anlam verirken pek çok meali taradık ve bizce ayetin anlamına en yakın olanı kendimiz vermeye çalıştık. Bu eseri eğitim amaçlı hazırladığımız için kelimelerin anlamlarının karşılığının görülmesi bakımından mecburen ayetin birebir kelime çevirisini vermek durumunda kaldık. Kelimenin Türkçe’deki anlamını vermede sıkıntıya düştüğümüz durumlarda parantez açarak açıklama yoluna gittik. Dolayısıyla ayetin tercümesini değil, bir anlamda açıklamasını vermiş olduk.

c) Kur’an sayfasının sonunda "Sözlük” diye açtığımız başlıklar altında fiillerin mazi, muzari ve masdarını, isimlerin de tekil ve çoğulunu verdik[2]. Sözlük kısmında verilen kısaltmalardan; (ج) harfi cemi (çoğul) manasındadır. İsmin önce tekili yani müfredi verilmiş, yanında ise (ج) denilerek cemisi, yani çoğulu gösterilmiştir. (ث) kısaltması da sözlüklerde görüldüğü gibi müennes (dişil) ifadesinin rumuzudur. Önce ismin müzekker (eril) hali sonra müennes halinin belirtilmek istendiği durumlarda bu yola gittik.

Yıllardır yaptığımız derslerin ışığında sizlere tavsiyemiz okumanın yanı sıra, Kur’an’ı yazarak da çalışmaktır, Uygun kalınlık ve ölçüde bir deftere, kitabı kendimiz aynını yazarak çalışırsak hem ahirete mizanda ağırlığı bir hayli fazla olan bir sevap götürmüş oluruz, hem de o hedefi bitirmek için canlı bir şekilde bıkmadan motive olmuş oluruz. Çünkü öğrenmenin en önemli yollarından biri yüce Rabbimizin dediği gibi yazmaktır: "O kalemle öğretendir” (Alak, 4) ayeti de buna delildir. Sözlük kısmından ise sadece bilmediğiniz veya tereddüt edeceğiniz kelimeleri yazmak kafidir. Okurken de aynı şekilde kendi kitabınızdan bilmediğiniz kelimeyi daire içine almak sonraki okuyuşlarda daha faydalı olmaktadır. Ayrıca o ayetten ne anladığınızı maddeler halinde yazarak sıralamanız ya da ayete uygun dua yapmanız öneri olarak sıralanabilir. Daha geniş açıklama ve tefsirin bulunduğu Kur’an Tahlilikitabımız ise ayetin aklımıza gelmeyebilecek bugüne bakan teşhislerini size hatırlatacaktır. Göreceksiniz, sevabının yanı sıra çok kısa zamanda Kur’an sizin için artık Arapça aslından anlaşılır bir kitap haline gelmeye başlayacaktır. Ömür boyu her ayet sanki her okuyuşunuzda yeni okuyormuşçasına yeni mesajlar verecek, hem dünyanızı hem ahiretinizi mutluluklara garkedecektir. Rabbim hepimizi ilmiyle amil Kur’an alimi etsin ve ahirette de bu şekilde haşretsin inşallah. Bu anlamda Allah yar ve yardımcınız olsun…

Daha iyi bilenler veya bir öğretmen etrafında oluşacak çalışma grupları içinde karşılıklı sorarak kelime ve irab (dilbilgisi tahlili) çalışması yapmanın faydalı olduğunu düşünüyoruz.. Bu çalışmalar ışığında okuyucular her geçen gün Kur’an’a vukufiyet yolundaki çalışmalarında aldıkları mesafeyi görmenin zevkini ve neşesini yaşayacaklardır...

Beni bu çalışma için teşvik eden, bu konuda manevi desteklerini esirgemeyen arkadaşlarım ve öğrencilerime de teşekkür etmeliyim. Allah bu eserin ortaya çıkması konusunda emeği, sabrı, desteği geçen herkesten razı olsun…

Dr. Neclâ Yasdıman