Adalet Türk ve Alman Ceza Yargılama Hukukunda İstinaf - Ali Rıza Çınar Adalet Yayınevi

Cumhuriyet kurulduktan sonra, 24. 04. 1924 tarihli ve 469 sayılı yasa ile laik temellere dayanması gereken hukuk sistemimizin içinde yeri olmadığı için şeriye mahkemeleri ve buna bağlı olarak -istinaf mahkemeleri- de kaldırılmıştır. Cumhuriyet döneminde hukuk devrimi gerçekleştirilirken 04. 04. 1929 tarih ve 1412 sayılı Ceza Yargılama Yasası, 1877 sayılı Alman Ceza Yargılama Yasası ndan alınmış, fakat -istinaf- kurumuna yer verilmemiştir. İstinaf mahkemeleri kaldırıldıktan sonra bu mahkemelerin tekrar kurulmasını amaçlayan ilk tasarı 1932 yılında hazırlandı, fakat yasalaşmadı. Bunu izleyen değişik tarihlerde birkaç kez yeni tasarı hazırlandı. Ancak bu tasarılar da ilk tasarı gibi çeşitli nedenlerle yasalaşamadı.

Adalet Bakanlığı nca Ord. Prof. Dr. Dr. h. c. mult. Sulhi DÖNMEZER başkanlığında kurulan, bilim insanları ile Yargıtay Üyeleri, Yargıç ve Cumhuriyet Savcılarından oluşan komisyon tarafından hazırlanan ve -istinaf-a yer veren Ceza Yargılama Yasası Tasarısı, 7. 03. 2003 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı na sunuldu. Söz konusu tasarı, bazı değişiklikler yapıldıktan sonra yasalaştı.

Böylece, 5271 sayılı Ceza Yargılama Yasası, 1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe girdi. Ancak, -istinaf mahkemeleri- olarak görev yapacak Bölge Adliye Mahkemeleri henüz kurulup göreve başlamadığı için, 5271 sayılı Ceza Yargılama Yasası nın -istinaf yoluna- ilişkin hükümleri uygulanmamaktadır. Yasayolu olarak -istinaf yolu- düzenlemesinin de yer aldığı yeni Ceza Yargılama Yasası, Alman Ceza Yargılama Yasası ndan esinlenilerek alındı. Ülkemizde, Bölge Adliye Mahkemeleri kurulup göreve başladığında istinaf yargılamasında, istinaf mahkemeleri ile ilgili öğreti ve uygulamalardaki Alman hukukunun 130 yıllık birikiminden yararlanılması gerektiği kanısındayız. Kuşkusuz yararlanmak, kopya etmek değil, değerlendirmektir. -Türk ve Alman Ceza Yargılama Hukukunda İstinaf- adlı bu mütevazı incelemenin bu nedenle yapıldığını söyleyebilirim. Kitabın yazılmasında ve basılmasında katkılarından dolayı gönülden teşekkür borçlu olduklarımı da anmak istiyorum. Bu yapıt, Alman üniversitelerinin ortak kuruluşu olan DAAD -Deutscher Akademischer Austausch Dienst- tarafından sağlanan araştırma bursunun olanaklarıyla Trier Üniversitesi nde 2003 yılında yapılan üç aylık çalışmada temelleri atılarak, daha sonra tamamlanmıştır. Trier Üniversitesi ndeki çalışmamda, her türlü olanağı sağlayan Sayın Prof. Dr. Dr. h. c. mult. Hans-Heiner KÜHNE, kitabın hazırlanmasında itici bir güç oldu. Aile dostumuz sevgili Aliye UÇAR, düzeltilerde özenle ve kendi çalışmasıymışçasına coşkuyla yardım etti. Eşim Cennet ve oğlum Özgür ise kitabın hazırlanması için Almanya da ve Türkiye deki çalışmalarımı yapabilmem konusunda her türlü özveride bulundu. Hepsine gönülden teşekkür ederim.

Ayrıca, kitabın basım sürecinde ilgisini ve özenini esirgemeyen Adalet Yayınevi sahibi Sayın Hakan Karaaslan a ve tüm yayınevi çalışanlarına teşekkür ederim. Elinizdeki çalışma, kendi alanında Türk hukuk sistemine biraz olsun katkıda bulunabilirse mutluluğum bu olacaktır. Bu umutla.