Adalet Duman Altı Endüstri Sigara Kaçakçılığı - Murat Sever, Okan Acaroğlu Adalet Yayınevi

Bu kitap dünyada ve Türkiye’de sigara kaçakçılığı yapan organizasyonların yapısının, hareket tarzlarının, ne tür yöntemler kullandıklarının, bu organizasyon içerisinde faaliyet gösteren kaçakçıların profillerinin ve bu yapılanmaların organize suçlarla ilişkilerinin ortaya konulması amacıyla kaleme alınmıştır.

Kitabın birinci bölümünde, öncelikle, sigara kaçakçılığının ana nedenleri ve sigara kaçakçılığı yapılmasına imkan sağlayan yardımcı etkenler incelenmiştir. Dünyada sigara kaçakçılığının boyutu ve maliyeti üzerinde durulmuş ve sigara şirketlerinin bu kaçakçılıkta oynadıkları role yer verilmiştir. Terör örgütlerinin de bu karlı işten uzak duramadıkları ve finansman ihtiyaçlarını karşılamak için doğrudan ve dolaylı olarak sigara kaçakçılığı işine girdikleri bilinmektedir. Birinci bölümde bu konudaki bulgular da yer almaktadır. Son olarak dünyada sigara kaçakçılığı yapan örgütlerin yapılanmaları, rol oynayan ana aktörler ve sigara kaçakçılığında başvurulan temel yöntemlere yer verilmiştir.

Kitabın devam eden bölümleri Türkiye’de sigara kaçakçılığı üzerine yoğunlaşmaktadır. İkinci bölümde ilk olarak ülkemizde sigara kaçakçılığını anlamada önemli olan kaçak sigara ve sahte sigara kavramları üzerinde durulduktan sonra, bu alanda mücadelenin gerekliliği üzerine temel argümanlara yer verilmiştir. Yine bu kapsamda, sigara kaçakçılığı ile mücadelede ülkemizdeki mevcut durum, ulusal ve uluslararası mevzuat, mücadeleyle görevli ana kurumlar bu bölümün diğer başlıklarını oluşturmaktadır.

Üçüncü bölümde ise, Türkiye’de sigara kaçakçılığı suçundan hüküm giymiş bireylerin genel profilini ortaya koyan verilere yer verilmektedir. Sigara kaçakçılarının temel demografikleri, bu suça girmelerindeki ana motivasyonları, yaptıkları işle ilgili bireysel algıları, etnik durumları ve diğer suçlarla ilişkileri bu bölümde üzerinde durulan ana konulardır.

Dördüncü bölüm, Türkiye özelinde sigara kaçakçılığı örgütlerinin yapıları ve bu yapılar içinde yer alan ana ve yardımcı aktörlerin kimler olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır. Burada karşımıza ana aktörler ve yardımcı aktörler çıkmaktadır ki bölüm içinde bu aktörlerin de kendi içinde nasıl farklılaşarak değişik işlevler üstlendikleri detaylı olarak anlatılmaktadır.

Son bölümde ise ülkemizde piyasaya sürülen kaçak sigaraların, hangi yöntemler kullanılarak kaçakçılığının yapıldığı incelenmiştir. Bu süreç içinde iki farklı durum karşımıza çıkmaktadır. İlki sınıraşan sigara kaçakçılığı, ikincisi ise ülke içi sigara kaçakçılığıdır. Bu bölümde her iki aşama hakkında çok detaylı bulgulara yer verilmektedir. Örneğin, kaçak sigarının tedarik edilmesi, yurda sokulması, taşınması, depolanması, kullanılan güzergahlar, kullanılan araçlar, para alışverişi, transfer yöntemleri ve ekonomik boyutu bu bölümde değinilen alt başlıklardan bazılarıdır.

Kitabın hazırlanması aşamasında, özellikle ülkemizdeki sigara kaçakçılığı konusunda birinci elden doğru bilgiye ulaşmaya özen gösterilmiştir. Bu amaçla öncelikle, sigara kaçakçılığından hüküm giymiş olan bireylerle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bununla yetinilmemiş, sadece suçun bir yönünü teşkil eden faillerin değil, bunlarla mücadele eden kanun uygulayıcıların da alandaki bilgi ve tecrübelerine başvurulmuştur. Resmi tam ortaya koyma adına her iki tarafın hikayesinin dinlenmesinin önemli olacağı düşünülmüştür. Uzun yıllardan beri sigara kaçakçılığıyla mücadele eden kanun uygulayıcılarla farklı illerde değişik zamanlarda görüşmeler yapılmıştır. Yapılan bu görüşmeler ve alandan elde edilen veriler ışığında Türkiye’de sigara kaçakçılığı, kullanılan yöntemler ve sigara kaçakçılarının profiliyle ilgili tespitler yapılmış ve bu tespitler ışığında kitabın sonuç bölümünde uygulayıcılara faydalı olacağı düşünülen önerilerde bulunulmuştur.